De Boerenbruiloft,
Geschilderd door Pieter Breughel de Oudere (1525-1569),
Olieverf op paneel,
Geschilderd in 1567,
© Kunsthistorisches Museum, Wenen, Oostenrijk
De Boerenbruiloft,
Geschilderd door Pieter Breughel de Oudere (1525-1569),
Olieverf op paneel,
Geschilderd in 1567,
© Kunsthistorisches Museum, Wenen, Oostenrijk
Nodig iedereen uit die je kunt vinden voor de bruiloft
Mattheüs 22:1-14
Jezus begon met gelijkenissen te spreken tot de overpriesters en de oudsten van het volk: "Het koninkrijk der hemelen kan vergeleken worden met een koning die een feest gaf voor de bruiloft van zijn zoon. Hij zond zijn dienaren uit om de genodigden te roepen, maar zij wilden niet komen. Vervolgens zond hij nog enkele dienaren. "Hij zei: "Zeg aan hen die uitgenodigd zijn, dat ik mijn feestmaal bereid heb, dat mijn ossen en mijn gemest vee geslacht zijn, alles is gereed. Kom naar de bruiloft." Maar zij waren niet geïnteresseerd: de een ging naar zijn boerderij, de ander naar zijn bedrijf, en de rest greep zijn dienaren, mishandelde hen en doodde hen. De koning was woedend. Hij zond zijn troepen uit, vernietigde die moordenaars en stak hun stad in brand. Toen zei hij tegen zijn dienaren: "De bruiloft is klaar, maar omdat degenen die uitgenodigd waren onwaardig bleken, ga naar het kruispunt in de stad en nodig iedereen uit die je kunt vinden voor de bruiloft." En deze dienaren gingen de straat op en verzamelden iedereen die zij konden vinden, zowel de slechten als de goeden, en de bruiloftszaal was gevuld met gasten. Toen de koning binnenkwam om naar de gasten te kijken, merkte hij een man op die geen bruiloftskleed droeg, en hij zei tegen hem: "Hoe ben je hier binnengekomen, mijn vriend, zonder bruiloftskleed?" En de man zweeg. Toen zei de koning tegen de bedienden: "Bind hem vast met handen en voeten en gooi hem naar buiten in het donker, waar geween en tandengeknars zal zijn." Want velen zijn geroepen, maar weinigen uitverkoren.
Reflectie op het schilderij
Ons schilderij van Pieter Breughel uit 1567 heet De boerenbruiloft. Het toont een bruiloftsfeest in volle gang, in een schuur in de zomer. We zien de bruid zitten voor een groene stoffen doek, met een kroon op haar hoofd, maar onverwacht zit ze daar passief, zonder deel te nemen aan het eten of drinken dat om haar heen plaatsvindt. Ze is bijna statuesk, als een beeld van Onze-Lieve-Vrouw. De houten tafels en stoelen zijn ruw bewerkt en het voedsel dat wordt aangeboden lijkt te bestaan uit brood, pap en soep. Er wordt nederig voedsel geserveerd in een nederige omgeving. Zoals met bijna alle schilderijen van Breughel het geval is, wijzen geleerden vaak op symbolische verwijzingen en duidelijke moralistische ondertonen in zijn schilderijen. Hier is gesuggereerd dat het schilderij dient als waarschuwing tegen de doodzonde van de gulzigheid, aangezien bijna elke gast (met uitzondering van de bruid) in beslag lijkt te worden genomen door eten. Zelfs een van de twee muzikanten staart in de richting van de serveersters, erop gebrand om te eten.
In ieder geval lijkt niemand geïnteresseerd in de spirituele aard van de gelegenheid. De grootste figuur op het hele schilderij is de bediende/kelner: in zijn lichtblauwe hemd en witte schort staat hij (en niet de bruid of de bedienden) centraal, hij is degene die door Breughel wordt gevierd. Het feest lijkt weelderig, maar met de hoofdfiguur die serveert, weinig eten op de borden en de bruid die niet van haar eigen bruiloft lijkt te genieten, verbeeldt het schilderij nederigheid tegenover de gulzigheid waarmee het omringd is. Hoewel dit een van Breughels beroemdste schilderijen is, slagen geleerden er nog steeds niet in de ware betekenis ervan te ontsluieren. Misschien is het gewoon een neutrale observatie zonder verdere bedoeling.
God nodigt iedereen met grote vrijgevigheid uit op de bruiloft. Het enige wat wij hoeven te doen is de uitnodiging aannemen en de plaats innemen die ons daar is toebedeeld. Een uitnodiging voor het Koninkrijk der Hemelen wordt aan iedereen gezonden. Maar zoals bij elke uitnodiging staat het ons vrij al dan niet in te gaan: we kunnen elke dag ja of nee zeggen. Maar hoe genereus en uitnodigend Gods uitnodiging ook is, ze mag niet als vanzelfsprekend worden beschouwd. We moeten ons bevoorrecht voelen dat we zijn uitgenodigd en God daarom des te meer liefhebben.
Deel deze evangelielezing
Vond je deze evangelielezing en kunstoverdenking leuk?
Neem deel aan de discussie over dit kunstwerk & Evangelielezing
Lezingen bij Mattheüs 22:1-14
Word lid van onze gemeenschap
Naast het ontvangen van onze dagelijkse lezing van het Evangelie en kunst reflectie, kunt u zich aanmelden voor een gratis lidmaatschap:
- Commentaar en interactie met medeleden
- Bewaar uw favoriete lezingen en kunstwerken
- Toegang tot de inhoud voor leden
Dit is altijd een van mijn meest favoriete schilderijen geweest - ik hou gewoon van de tevreden uitdrukking op het gezicht van de bruid; ze ziet er erg tevreden uit met dit alles.
De metafoor van het feestmaal wordt vaak gebruikt voor het koninkrijk van God, waar genoegens zullen zijn tot in eeuwigheid (Psalm 16:11). Had Breughel misschien Jesaja 25:6 in gedachten toen hij dit schilderij maakte? - Op deze berg zal de HEER der heerscharen voor alle volken een feestmaal bereiden van rijke spijzen, een feestmaal van goed gerijpte wijnen, van rijke spijzen vol merg, van goed gerijpte wijnen die helder zijn gezeefd.